Xiinxala dandeettii gabaa meeshaalee jallisii pilaastikii Maaleeziyaa

1. Guddina gabaa fi adeemsa guddinaa
 
Bu’uura guddina ariifataa: Industiriin pilaastikii Maaleeziyaa waggoota kurnan darban keessatti giddu galeessaan guddina waggaa %15 eegeera. Dhaabbilee oomisha pilaastikii gara 1,500 kan qabdu yoo ta’u, baay’ina al-ergiitiin biyyoota ASEAN keessaa sadarkaa tokkoffaa irra jira.
 
Raaga Fuulduraa: Akka qorannoo indaastirichaa agarsiisutti, guddinni gabaa pilaastikii Maaleeziyaa bara 2024tti doolaara Ameerikaa biiliyoona 3.89 ture bara 2029tti gara doolaara Ameerikaa biiliyoona 4.71tti akka ol guddatu kan eegamu yoo ta’u, guddinni waggaa walmakaa %3.91 ta’a.
 
Haala daldalaa: Bara 2023tti Maaleeziyaan pilaastikii fi oomisha isaanii galchuu fi erguun ishee Doolaara Ameerikaa biiliyoona 8.479 fi Doolaara Ameerikaa biiliyoona 9.032 gaheera. Chaayinaan michoota daldalaa ishee gurguddoo keessaa tokkodha (galteen %25.81, al-ergiin ammoo %24 qaba.
 
2. Qabxiilee konkolaachisummaa ijoo
 
Imaammataa fi adeemsa naannoo
 
Mootummaan galmoota addunyaa "kaarboonii lamaa" ta'aniif deebii kennuudhaan dinagdee geengoo fi hojiirra oolmaa baayoopilaastikii guddisuuf "Roodmaappii Misooma Itti Fufiinsa Pilaastikii 2021-2030" baase.
 
Seerri naannoo idil-addunyaa (kan akka daangaa Gamtaan Awurooppaa pilaastikii yeroo tokkotti fayyadamu irratti kaa’e) indaastirichi akka fooyya’u dirqisiiseera, fedhiin pilaastika deebi’ee fayyadamu cimaa waan ta’eef invastimantii biyya alaa hawwateera.
 
Fedhii babal’ina oomishaa
 
Indaastiriiwwan elektirooniksii fi elektirikii (al-ergii keessaa %40), qaphxii nyaataa fi dhugaatii, konkolaataa fi ijaarsaa fedhii meeshaalee jallisii pilaastikii, keessumaa damee paakeejii, kan babal’ina gabaa dursu ni oofu.
 
Dhaabbileen semiikondaaktarii idil-addunyaa (kan akka Intel) Maaleeziyaa keessatti warshaalee hundeessuun fedhii pilaastikii sadarkaa olaanaa daran kakaaseera.
 
Carraa tumsa naannoo
 
Inishiyeetiiviin Chaayinaan "Belt and Road" jedhu daldala Chaayinaa fi Maaleeziyaa kan cimse yoo ta'u, Maaleeziyaan Kibba Baha Eeshiyaa keessatti keessumaa dameewwan al-ergii addunyaa kanneen akka guwaantii pilaastikii yaalaa fi kateetira keessatti giddugala meeshaalee pilaastikii qopheessan taateetti.
 
3. Qormaata fi fedhii jijjiiramaa
 
Hirkatummaa galtee fi fooyya’iinsa teeknooloojii: Waggaatti maashinoota fi meeshaalee galfaman Doolaara Ameerikaa biiliyoona 10 kan caalu yoo ta’u, fedhii indaastiriiwwan konkolaataa fi elektirooniksii guutuuf gara teeknooloojiiwwan sadarkaa olaanaa kan akka boca sirrii (obsa <5 maaykiroon)tti jijjiiramuun barbaachisaadha.
 
Dhiibbaa naannoo: Baasii pilaastikii aadaa gara baayoopilaastikii jijjiiruuf bahu olaanaa waan ta’eef, gabaa akka Gamtaa Awurooppaa keessatti meeshaalee itti fufiinsa qabaniif danqaawwan mirkaneessaa jiran dandamachuuf barbaachisaadha.
 
Bulchiinsa dhiyeessii sansalataa: Pilaastikiin addaa (kan akka laastika naayitiraayil) ammallee Chaayinaa fi biyyoota biroo irraa galfamu irratti kan hirkatan yoo ta’u, balaa alaa hir’isuuf sansalata industirii biyya keessaa fooyya’uu qaba.
 
IV. Carraa Invastimantii fi Abbootii Qabeenyaa
 
Abbootii qabeenyaa ulaagaa gadi aanaa: Industiriin oomishaalee pilaastikii invastimantii jalqabaa gadi aanaa fi ulaagaa teeknikaa giddu galeessaa kan qabu yoo ta’u, kunis dhaabbilee xixiqqaa fi giddu galeessaa akka seenaniif mijataadha, keessumaa damee oomisha haala barbaadamuun qophaa’e irratti.
 
Bu'aa dinagdee geengoo: Deeggarsi imaammataa pilaastikii deebi'ee fayyadamu cimee kan ture yoo ta'u, "uggura balfaa" bara 2025 gabaan Kibba Baha Eeshiyaa fedhii Chaayinaan balfa pilaastikii gatuuf qabdu akka fudhatu taasiseera, kunis Maaleeziyaan bakka invastimantii ho'aa taasiseera.
 
V. Xumura
 
Gabaa meeshaalee jallisii pilaastikii Maaleeziyaa dandeettii dachaa "babal'ina iskeelii + fooyya'iinsa caasaa" dhiyeessa:
 
Yeroo gabaabaa: Industiriin omishaa fi deeggarsa imaammataa dandamachuu isaatiin fedhiin pilaastikii aadaa haalaan dabalaa deema;
 
Yeroo dheeraa: Jijjiiramni dinagdee geengoo fi hojiiwwan sadarkaa olaanaa (kan akka elektirooniksii fi kunuunsa yaalaa) gatii dabalataa industirii akka dabalu ni taasisa.
 
Haa ta’u malee, balaawwan akka baasii fooyya’iinsa teeknooloojii fi danqaawwan daldala idil-addunyaa xiyyeeffannoo kennuu, bu’aa yeroo gabaabaa fi haala invastimantii itti fufiinsa qabuun madaaluu qabna.